Khi mẹ nói KHÔNG

         Con gái yêu của mẹ, ngày hôm nay, lần đầu tiên mẹ nhận ra rằng: mẹ yếu đuối nhất trước các con – những thiên thần bé bỏng yếu ớt của mẹ. Mẹ đã nói không với con, tỏ ra cứng rắn khi chối từ một yêu sách nhỏ của con, tỏ ra kiên cường giải thích cho con hiểu trong tiếng con khóc lóc vật vã ngay giữa chốn đông người nhưng thực ra, mẹ chỉ chực khóc vì cảm thấy mình yếu đuối và bất lực.

            Con yêu, cái gói bánh nhỏ con đòi trong chợ là thứ mẹ hoàn toàn có thể thoả mãn con, dễ dàng như một cái tặc lưỡi mà mẹ đã từng đôi ba lần vô thức buột ra khi chiều theo ý muốn của con. Nhưng, hôm nay mẹ đã nói không vì mẹ nhận ra cái “mánh khoé” nhỏ của con và mẹ không muốn con trở nên quen thuộc với nó. Sau vài lần con mè nheo đòi mẹ mua bánh ở chợ, sau vài cái tặc lưỡi của mẹ vì không muốn con gây sự chú ý ở chốn đông người, con đã biết rằng, con có thể lợi dụng đám đông để đòi hỏi mẹ. Mẹ hoảng hốt nhận ra con gái mẹ bắt đầu quen với mánh khoé con tự khám phá ra bằng trí thông minh non nớt của một đứa trẻ sắp lên 4 tuổi. Mẹ nhận ra rằng, con không chỉ biết sử dụng vũ khí nước mắt mà còn biết lợi dụng đám đông để yêu sách vòi vĩnh mẹ. Điều đó, mẹ không bao giờ chấp nhận và không bao giờ cho phép được tiếp diễn! Đó là lí do hôm nay, mẹ đã nói không với con, con gái ạ!

Mẹ muốn con sử dụng trí tuệ của con để học những điều hay chứ không phải để khám phá ra những mánh khoé (rất dễ thành thói tật) chỉ nhằm mục đích thoả mãn nhu cầu của bản thân. Mẹ muốn con hiểu rằng, cái gì cũng có giới hạn, ngay cả những đòi hỏi có vẻ như sơ đẳng của một đứa trẻ đang tập lớn như con. Mẹ hiếm khi nói không với con khi con đòi chơi thêm ở công viên mấy phút, dù cả nhà có thể ăn cơm tối trễ hơn một chút. Mẹ cũng không mấy khi nói không với con khi con đòi đọc thêm một vài cuốn sách trước giờ đi ngủ, tuy có thể đã quá giờ đi ngủ rồi. Dù vậy, mẹ muốn con nhận ra và ý thức mạnh mẽ về sự tồn tại của khước từ. Mẹ muốn con biết, có những thứ hiện diện ngay trong tầm tay nhưng không phải cứ đòi là có. Mẹ muốn con chấp nhận rằng, càng lớn, con sẽ càng phải nghe nhiều lời từ chối, không phải chỉ từ cha mẹ mà còn từ rất nhiều người xung quanh. Đời hiếm lắm những chiều chuộng vuốt ve, những cái gật đầu đồng ý vô tư nhưng lại rất sẵn những cái lắc đầu lạnh lùng và câu chối từ quen thuộc: Không! Đấy là chưa kể, đời nhiều khi còn ném vào ta những từ khước cay nghiệt và xú khắm hơn cái lắc đầu và từ không nhiều lần, con ạ! Mẹ muốn con làm quen với từ không để mai này ra đời, con sẽ bình thản đối mặt những từ khước đa phần là vô lí của nó. Khi bố mẹ chối từ con, chúng ta luôn tìm cách giải thích cho con hiểu lí do của việc đó. Còn đời ấy mà, nó không sẵn câu trả lời, vô cùng hiếm nguyên do hoặc có chăng thì chỉ là lí do lí trấu không hề thực chất. Đời lại càng không đủ kiên nhẫn để giải thích cho con điều gì đâu con ạ. Rất thường xuyên, đời chỉ táng vào ta lời từ khước, thế thôi! Nó bỏ mặc ta trơ trọi một mình với bãi chiến trường thất vọng, đau đớn, mệt nhọc, hoài nghi…, buộc ta phải gượng đứng dậy tự tìm lấy câu trả lời cho vô số câu hỏi mà nó quăng ra vô tội vạ. Mẹ không dám mong con mẹ sẽ không bị đời từ chối bất kì điều gì, vì đó là điều không tưởng. Nhưng mẹ mong, mai này, các con của mẹ sẽ đủ bản lĩnh và sức mạnh nội tâm để đối diện với những chối từ, ngoảnh mặt, phủi tay; sẽ đủ tri thức và trí tuệ để thu vén đời sống giữa ngổn ngang những câu hỏi oái oăm đời bày sẵn. Vì thế, mẹ đã nói không với con hôm nay và sẽ còn tiếp tục nói không với các con ở nhiều trường hợp nữa trong tương lai, cho đến khi con đủ trưởng thành để tự nhiệm với bản thân mình, để tự trả lời những câu hỏi rối rắm hơn cái câu hỏi Có – không đơn giản mà con đang tập hỏi.

Và cuối cùng, mẹ muốn con thấm thía rằng, đám đông không phải/ không nên/ không được phép là phương tiện của đời con. Đám đông nhộn nhạo ấy không hiểu gì con đâu, dù họ có thể tỏ vẻ thông cảm với con. Đám đông a dua ấy không giúp gì con đâu, dù họ có nói với con vài lời tội nghiệp hay gợi ý vu vơ cho mẹ cách làm con nín khóc. Đám đông nông cạn và hời hợt ấy tuyệt đối không quan tâm đến con quá lâu đâu, dù con có gào khóc giãy giụa suốt mấy chục phút đồng hồ ngay trước mắt họ. Thế nên, con đừng bao giờ nghĩ đến chuyện lấy đám đông làm phương tiện hay cứu cánh cho đời con.

Hôm nay, trí thông minh non nớt của con đã nhầm khi hòng lấy đám đông để vòi vĩnh mẹ. Mẹ không sợ đám đông, con ạ. Họ làm sao hiểu được chuyện riêng giữa mẹ con mình. Vì vậy, suốt mấy chục phút con gào thét lôi kéo mẹ quay lại quầy bánh kẹo để mua thứ con muốn, mẹ đã kiên định níu con đứng lại, nói chuyện và tìm mọi cách làm con dịu lại ngay trước mọi cặp mắt đổ dồn về phía mẹ con mình, trong đó, có không ít cái nhìn khó chịu. Có một bà đã không chịu được phải chạy ra yêu cầu mẹ bế con lên, rồi lạnh lùng nói “cảm ơn” khi thấy mẹ bế con lên ngay sau đó. Bà ấy tưởng mẹ làm theo yêu cầu của bà ấy mà không biết rằng, trước cả khi bà ấy nói, mẹ đã nhiều lần cố gắng ôm con vào lòng nhưng bất lực vì sự giãy đạp của con. Mẹ ném trả một cái nhìn sắc lạnh cho bà ấy, không mong bà ấy hiểu mẹ. Mẹ cũng chẳng có thời gian giải thích với bà ta vì điều duy nhất mẹ quan tâm lúc ấy là con. Vài ba người khác đi qua nhìn mẹ ái ngại, nhìn con lắc đầu. Một người đàn ông đi qua nhìn thẳng vào mắt mẹ, giơ tay làm dấu “thump up”, cười cảm thông và bảo rằng: “We are all with you”. Mẹ nhìn anh ta biết ơn, nhưng cũng không định bày tỏ gì thêm, vì mẹ biết rằng người đàn ông đó cũng không hiểu con đâu. Mẹ biết con gái mẹ rất ngoan và hiếm khi mất kiểm soát đến độ như vậy. Chỉ là vì hôm nay con không ngủ trưa ở trường, con mệt sẵn nên dễ dàng cáu bẳn. Chỉ là vì mẹ đã từng tặc lưỡi vài lần chiều chuộng con nên con chưa chấp nhận được việc bị chối từ trong cùng một việc mà trước đó mấy hôm, mẹ vừa thoả mãn con. Chính mẹ đã làm con bối rối trước hành động không nhất quán của mình. Đó là lỗi của mẹ.

Con có thấy không, rằng những người ngoài kia không hiểu gì về mẹ con mình. Chính vì thế mà mẹ không bao giờ cho phép họ xen vào chuyện riêng của mẹ, và mẹ hứa với con rằng, mẹ sẽ tìm mọi cách để bảo vệ con và cuộc sống của con trước sự hung hăng tàn nhẫn và kể cả sự nuông chiều hời hợt của đám đông. Mai này, con sẽ phải đối diện thường xuyên với họ, đám đông ngoài kia. Hãy nhớ lời mẹ, đừng bao giờ choáng ngợp trước họ, bất kể họ định đẩy con lên đỉnh cao hay kéo dìm con xuống vực. Hãy bình thản sống với những giá trị con tự xây đắp cho riêng mình – những điều mà không mấy người trong đám đông ấy có thể hiểu được.

Con yêu, hôm nay, lúc nhìn con giãy giụa thét gào lạc cả giọng, đầu tóc bết mồ hôi, dù mẹ vẫn kiên định nói không nhưng lòng mẹ đau đớn quá! Mẹ chực khóc vì cảm thấy cô đơn và bất lực khi đã làm đủ mọi cách mà con không bình tĩnh lại. Cuối cùng, mẹ cũng cố gắng bế được con về nhà, vừa ôm chặt con giãy giụa trong tay, vừa đẩy xe cho thằng cu Muống. Trên đường về, nước mắt mẹ tuôn như mưa. Con đã sững lại một thoáng khi thấy mẹ im bặt, mím môi không nói gì thêm. Con đã ngạc nhiên thấy nước mắt chan hoà trên mặt mẹ. Rồi con lại tiếp tục khóc lóc, giãy đạp, cào cấu khắp cổ, tay, mặt mẹ. Mẹ không khóc vì những vết xước con để lại trên da thịt mẹ. Mẹ khóc vì thương con và thấy mình yếu đuối làm sao.

Cũng như mấy hôm trước, mẹ đã đau thắt lòng đứng nán lại ngoài cổng trường nghe em trai con - thằng cu Muống khóc khản tiếng. Hôm đó, nó đòi tụt khỏi xe đẩy để tự đi bộ đến trường và mẹ không có lí do gì để từ chối đòi hỏi chính đáng được tập làm người lớn của em. Mẹ chỉ bảo em lúc nào mẹ yêu cầu nắm tay mẹ thì em phải nghe lời. Thế mà lúc sang đường, nó dứt khỏi tay mẹ chạy băng băng liều lĩnh. Mẹ vừa phải đẩy xe cho con, vừa níu em không được, đành phải giằng co với nó để bế nó qua đường rồi đặt nó lại vào xe. Cu Muống gào khóc suốt quãng đường đi và suốt nửa tiếng đầu tiên ở trường học. Mẹ đã ở lại trường cố gắng dỗ dành em nhưng không được, các cô giáo bảo mẹ nên đi về. Ra khỏi cổng trường, mẹ cứ đứng thập thò nghe ngóng động tĩnh mãi, nước mắt trào ra khi nghe em con tiếp tục gào nấc nghẹn ngào. Từ hôm đó, mẹ đã biết rằng, mẹ cần cứng cỏi hơn nữa để có thể bảo vệ các con, để kiên quyết nói không với những hiểm nguy đang rình rập xung quanh các con - kho báu của mẹ. 

Con gái ơi, mẹ muốn con biết rằng, để nói không với các con, thật khó! Mẹ đang phải học từng ngày để làm cái điều không dễ dàng ấy, vì tương lai của các con. Nhưng con nhớ nhé, mẹ sẽ không bao giờ từ khước, nếu các con muốn một vòng tay, một cái ôm và những nụ hôn. Mẹ sẽ không bao giờ từ khước nếu các con muốn được lắng nghe và chia sẻ. Mẹ sẽ không bao giờ từ khước nếu các con cần một bờ vai, bất kì lúc nào, bất kể chuyện gì xảy ra. Mẹ sẽ luôn ở đây chờ các con, với tình yêu vô điều kiện.

Giờ đã là 5 giờ sáng, các con đang say ngủ, còn mẹ vẫn thao thức vì chuyện đã xảy ra hôm nay. Mẹ biết rằng sáng mai thức dậy, cô con gái bướng bỉnh của mẹ sẽ lại vui vẻ và quên hẳn chuyện hôm nay. Đời con sẽ là những ngày tươi vui bất tận (mẹ cầu mong!) và con không cần phải nhớ những thất vọng nhỏ nhặt này làm gì. Nhưng mẹ thì mẹ nhớ, vì mẹ biết mẹ không thể suốt đời bên con. Mẹ muốn giữ từng khoảnh khắc cùng con, dù buồn hay vui nên mẹ viết. Con cứ tận hưởng đời sống đi con yêu, có mẹ đây rồi, mẹ sẽ cặm cụi ghi lại những ngày tháng của các con. Mai này gió bụi cuốn đi hết, thì vẫn còn những dòng chữ này, dành riêng cho các con yêu của mẹ.