Hôm nọ, trên đường đi học, tôi bắt gặp một nhánh hồng chi
chit hoa vươn hẳn ra khỏi hàng rào gỗ nghiêm cẩn, khoe vẻ đẹp kiêu sa trong nắng
ấm mùa xuân Berkeley. Tôi sững người ngắm nhìn vẻ tươi tắn, lộng lẫy của nhánh
hồng, lòng dâng lên một niềm đồng cảm diệu kì. Nhánh hoa đẹp bất chấp gợi nhắc
về những tháng ngày tôi hai mươi. Tôi nhìn thấy thời thanh tân của mình trong
dáng hoa kiêu hãnh ấy.
Ngày tròn
20 tuổi, tôi đã viết những câu thơ vừa đắn đo, vừa phấn khích thế này:
Có một dòng
sông em chưa qua
Sâu hun hút
và bãi bờ quá rộng
Âu lo đứng
chen cùng khát vọng
Sóng nghẹn bờ
mong trôi chảy về xuôi
Và rồi, vì
vô tư, tôi đã quẳng cái đắn đo sang một bên để phấn khích bước vào tuổi hai
mươi, để sướng vui và thất vọng, để hạnh phúc và đớn đau, để tin yêu và ngờ vực,
để tan vỡ đến mẩu cuối cùng mọi nỗi niềm trong sự kịch tính của những lần đầu
tiên. Dù tuổi hai mươi của tôi nhiều dự cảm, nhiều đắn đo nhưng tuổi hai mươi của
tôi cũng thơ ngây, mộng mơ và bạo liệt. Và dĩ nhiên, khi tôi nhắm mắt cuồng
chân bước theo những mộng mơ và bạo liệt ấy, tôi đã vỡ đến tận cùng như chưa từng
biết dự cảm, âu lo. Tuổi hai mươi, tôi đã sống những tháng ngày bất chấp…
Tôi đã đi
qua những bão giông khó ngờ của những ngày tháng hai mươi bằng tất cả bản năng
sống, mà có lẽ, mạnh mẽ nhất là lòng tin vào chính mình. Tôi đã tin vào mình từng
giây, ngay cả khi tôi là một nỗi hồ nghi lớn với đám đông xung quanh, ngay cả
khi những bạn bè thân thiết nhất, những người thân yêu nhất cũng không đủ kiên
nhẫn để tin tôi. Tuổi hai mươi của tôi đã dạy tôi rằng, không bao giờ được phép
chối bỏ bản thân mình vì những người xung quanh, những người dù yêu thương mình
đến mấy thì cũng không thể hiểu mình bằng chính bản thân mình được. Và vì tin
vào mình bằng một niềm tin thuần khiết, tôi đã phớt lờ mọi đàm tiếu xoi mói, mọi
ánh mắt nghi kị, mọi giễu cợt lén lút; bỏ qua tất những dụ dỗ phỉnh phờ, những
nịnh nọt vờ vĩnh, những chèo kéo ma mãnh để ngẩng cao đầu lặng lẽ bước con đường
của riêng tôi. Tuổi hai mươi, tôi đã sống những tháng ngày bất chấp…
Tuổi hai
mươi, tôi đã từng sống những tháng ngày sôi nổi, tin mình có thể làm bất kì điều
gì không chút nghi ngại. Vác ba lô lên vai và đi, ngấu nghiến tận hưởng những
tháng ngày lêu lổng với núi rừng và những bản làng chốn thâm sơn cùng cốc. Yêu
và tin như thể trước mắt chỉ có tương lai huy hoàng. Nhưng sau những vấp váp đầu
tiên, tuổi hai mươi của tôi trở nên im lìm như một phiến băng đông đặc, lạnh lẽo.
Tôi co vào cái vỏ của riêng mình vì e ngại hết thảy mọi va quệt của đời, khi những
dư chấn của những va vấp đầu tiên còn khiến tôi chao đảo. Tuổi hai mươi, tôi đã
lần đầu tiên biết nhếch mép cười, sau rất nhiều lần chảy nước mắt đắng cay. Nghĩ cho cùng, dù đời đã quăng quật tôi đôi lần nhưng còn nhân từ với tôi lắm lắm,
bởi ngay cả khi tôi tự biến mình thành một kẻ cô đơn vì quá kiêu hãnh, tôi biết,
còn rất nhiều người yêu thương theo dõi bước chân chệch choạc của tôi những
ngày tháng hai mươi. Tuổi hai mươi, tôi đã từ bỏ một số mối quan hệ cứ ngỡ là sẽ
đi theo mình suốt cả cuộc đời. Tuổi hai mươi, tôi đã từng tự làm đau mình và
khiến những người thân yêu bị tổn thương. Tuổi hai mươi, tôi đã sống bất chấp,
chỉ để khẳng định rằng: tôi là tôi và tôi kiêu hãnh là chính tôi. Và bởi vì thế,
tôi không hối tiếc gì cho những tháng ngày bất chấp tôi đã sống. Dù đau đớn, dù
thất vọng, dù tổn thương thì tuổi hai mươi của tôi vẫn đẹp bất chấp.
Tuổi hai
mươi, tôi đã từng sống rất “sách vở”, yêu rất “sách vở” cho đến khi đời vỡ vạc
tôi bằng vài bài học chát chúa. Tuổi hai mươi, tôi đã từng không ít lần tự đẩy
mình vào những đường biên chênh vênh vì thói ngông cuồng tuổi trẻ, vì lòng kiêu
hãnh nhiều khi quá đà hoá ra kiêu ngạo của riêng mình. Tuổi hai mươi, tôi đã tự
cô độc hoá mình đôi khi chỉ để tận hưởng cái khoái cảm được một mình trong cái
thế giới mộng tưởng của riêng tôi, ngạo nghễ nghĩ Ta là Một, là Riêng, là Thứ Nhất. Tuổi hai mươi, tôi đã sống những
tháng ngày bất chấp – những tháng ngày đẹp đẽ và hoang dại.
Đẹp đẽ và
hoang dại như nhánh hồng tôi bắt gặp hôm nào giữa ngày xuân Berkeley. Nhánh hồng
đã vươn ra khỏi hàng rào, vươn thoát khỏi mọi ngăn cấm và giới hạn để nở bung
hoa khoe nhan sắc lộng lẫy giữa một ngày tràn trề nắng. Cảm ơn mùa xuân
Berkeley cho tôi cơ hội được ngắm lại tuổi hai mươi của mình trong một dáng hoa
sống động ngay trước thềm ba mươi tuổi. Tháng Năm đã tặng riêng tôi một món quà
sinh nhật đặc biệt và tôi không thể không dừng lại một chút để sẻ chia, trong
cái lịch biểu dày đặc công việc hàng ngày.
Hôm nay,
nhánh hồng ấy đã tàn rồi, và ngay cả thế, nó vẫn đẹp hiên ngang bên ngoài cái
hàng rào gỗ. Và tôi, bên bậc thềm của tuổi 30, tôi chỉ xin một vài giây ngoái lại
để mỉm cười và tạm biệt. Tạm biệt những ngày tháng 20 luôn rực rỡ trong kí ức
tôi, tạm biệt những tháng ngày bất chấp…
Tạm biệt dòng sông hai mươi trong những câu thơ ngây ngô tôi
đã viết:
Có một dòng sông em chưa
qua
Sâu hun hút và bãi bờ
quá rộng
Âu lo đứng chen cùng
khát vọng
Sóng nghẹn bờ mong trôi
chảy về xuôi
Những con đường quanh,
những nẻo đường vòng
Em e ngại tuổi 20 bồng bột
Vội vàng tin những lời
thề thốt
Chẳng hiểu rằng mình, một
kẻ “bỗng dưng”[1]
Nhưng chẳng nào để lại
phía sau lưng
Con đường lắm nẻo yêu
thương gian dối
Cũng chẳng thể nào nén
lòng bước vội
Trước một trái tim gõ nhịp
rất gần
Mở trước đời em bao lối
phân vân
Cay đắng – tình yêu – ngọt
ngào – thù hận
Dòng sông rồi mải miết
xuôi đến tận
Gặp biển mặn mòi - vỡ
sóng – nghiệm lòng sông.
Tôi ba
mươi.
Tính tranh thủ bon
chen vài dòng tâm sự về tuổi ba mươi, nhưng thằng Rau Muống lại nhèo nhẽo đòi
ti mẹ, thôi, đành buông bàn phím vậy. Muốn bất chấp cú chót nữa mà cũng không
thành, điệu này phải đổi title thành “Vĩnh biệt…” chứ không phải đơn giản là chỉ
“tạm biệt…” không. Cứ nhìn vào đám trẻ con là nhũn cả người, tinh thần đâu mà
“bất chấp” nữa. Haizzzz, nhụt hết cả chí khí cách mệnh của người phụ nữ ba
mươi!
